Bandung

Door de vele Nederlandse en Europese invloeden groeide de stad in het verleden uit tot een stad met allure. Het trok welgestelde mensen aan vanwege de diverse luxe hotels en andere gelegenheden. De bijnaam van Bandung werd daarom dan ook het ‘Parijs van Java’. Nu is die allure grotendeels verdwenen doordat de stad enorm gegroeid is.

Bandung is dé textielstad van Indonesië; alles draait er om kleding. Rond Bandung hebben diverse kledingmerken hun fabrieken staan. Bandung is een zeer populaire bestemming voor locals en toeristen uit buurlanden vanwege de kledingkoopjes. Iedereen reist naar Bandung voor goedkope merkkleding. Dit maakt Bandung tot een enorm populaire weekendbestemming voor vooral locals uit Jakarta. Een aantal jaar geleden startte de Aziatische prijsvechter AirAsia met goedkope tickets op Bandung. Vanaf dat moment werd direct vliegen op Bandung vanaf diverse steden buiten Indonesië ineens stukken goedkoper. Ook Malaysia Airlines vliegt tegen doorgaans scherpe tarieven op de stad. Nu Bandung veel beter bereikbaar is zie je er ook steeds meer buitenlanders (toeristen uit de omringende landen).

Het draait in Bandung niet alleen om winkelen. Je kunt er ook prima terecht om de prachtige (vulkanische) omgeving te verkennen. Omdat Bandung nog niet een enorm populaire toeristische bestemming is, vallen de prijzen vaak mee. Zo huur je voor zo’n €40 per dag een auto plus chauffeur (die tevens dienst doet als gids). Hotels en hostels zijn ook in groten getale aanwezig en zijn doorgaans zeer betaalbaar. Het aanbod aan hotels varieert van luxe 4- en 5-sterren hotels, tot diverse goedkope hostels waar je al voor rond de €10 per nacht kunt verblijven.

Attracties in en rond Bandung

Bandung moet het als toeristische bestemming vooral hebben van het fijne sfeertje in de stad en de vele winkelmogelijkheden. Het is voor veel reizigers ook altijd fijn om even in een wat minder heet en vochtig klimaat te vertoeven. Heb je voldoende tijd om de stad en de omgeving van de stad te verkennen, dan zijn de volgende attracties en bezienswaardigheden zeker een bezoekje waard: Mount Tangkuban Perahu, Kawah Putih Bandung (het witte meer), Ciater Hot Spring (heetwaterbronnen), Situ Patenggang Bandung, Green Canyon Bandung, Taman Hutan Raya, Situ Patengan, Cihideung Village, Saung Wargi Lembang, Pasar Baru Bandung, Kawah Domas en Villa Isola.

Factory Outlets in Bandung

Heel Bandung staat vol met Factory Outlet Stores. Vaak gaat het om originele kleding van populaire internationale (maar tevens lokale) merken. In veel gevallen gaat het om nepkleding, maar als je bekend bent met de kwaliteit van originele en authentieke kledingmerken dan moet het verschil tussen echt en nep in een oogopslag te zien zijn. Bij twijfel zouden we het niet kopen. Een origineel kledingstuk van een duur merk als Gucci of Chanel kan zelfs in Bandung niet voor minder dan €10 te koop zijn. Kleding bij de factory outlets in Bandung is doorgaans spotgoedkoop, bijna nergens in Azië kom je kleding voor zulke lage prijzen tegen.

Kleding vindt zich een weg van de kledingfabrieken naar de vele kledingwinkels in en rond de stad. In Bandung heb je diverse Factory Outlets waar je extra voordelig kleding kunt kopen. De outlets vind je meestal langs een outlet straat; zoals Dago Street en Jalan Riau. Langs zo’n straat heb je diverse verschillende factory outlets, soms met een speciaal thema (zoals handtassen of schoenen, of met focus op mannen- of kinderkleding). Rumah Mode is de meest populaire Factory Outlet, hier kun je het beste je zoektocht naar toffe kleding starten. Wil je makkelijk kunnen shoppen tijdens je verblijf in Bandung, dan kun je het beste in een hotel verblijven dat dichtbij een outlet regio ligt zodat je makkelijk lopend naar de outlets kunt.

De kleding die je binnen de factory outlets vindt is zo nu en dan afgekeurd. Deze afgekeurde kleding wordt ontdaan van de labels en vervolgens in de outlets van Bandung voor spotprijzen verkocht. Hoewel je er diverse bekende internationale merken tegenkomt, gaat het in Bandung vooral om populaire Aziatische merken. Vooral kledingwinkels als Mango en Zara zijn er erg populair. Je vindt in Bandung ook merken als Ralph Lauren en Tommy Hilfiger. Ook heb je er het merk Hugo, waarbij de kenner wel weet dat dit op voorhand nep is aangezien dit merk alleen maar kleding onder de naam ‘Hugo Boss’ en ‘Boss’ verkoopt en niet onder de naam ‘Hugo’. Zo zijn er meer dingen waarop je moet letten tijdens het shoppen in Bandung. Herenmerken die je het beste kunt vermijden zijn: Hugo Boss, Armani, Paul Smith, Abercrombie en Lacoste. Bij de damesmerken was het moeilijker te onderscheiden of er nepkleding tussen zat. Daar zijn het vaak de kleine details die pas na uitvoerige inspectie opvallen.

Hieronder volgt een omschrijving van enkele factory outlet regio’s:

Rumah Mode

Rumah Mode is één van de meest populaire outlet shopping malls in Bandung. Vooral in de weekenden is het er absurd druk en als je van relaxed shoppen houdt zou ik deze mall doordeweeks bezoeken. Voor je gevoel lijkt het alsof heel Jakarta in het weekend naar Bandung reist voor mooie (vooral kleding) koopjes. Op de drukste momenten moet je lang wachten eer je een kledingstuk kunt passen of wanneer je het kledingstuk wilt afrekenen.

Rumah Mode is een groot outlet complex. Het ene deel bevat alleen maar dameskleding, het andere deel alleen maar herenkleding. Er is een hoek met alleen maar broeken, een hoek met T-shirts, overhemden, korte broeken en accessoires. De herenkleding viel enigszins tegen. Ik had meer merken verwacht en helaas was de grootste maat L. Nu is L in Nederland meestal wel voldoende, maar een ‘Aziatische’ L kan maar zo veel kleiner uitpakken. Ze verkochten bij Rumah Mode wel bekende merken zoals Tommy Hilfiger, Abercrombie & Fitch, Ralph Lauren, Lacoste, Guess en diverse andere merken.

Het deel met dameskleding is enorm uitgebreid met meerdere ruimtes met diverse populaire merken. Alles was zeer scherp geprijsd. De meeste kledingstukken kosten rond de Rp.100.000. Soms betaal je rond de Rp.200.000, soms maar Rp.30.000. Het gaat dan vaak om dure merken waar je in Nederland makkelijk €40 of meer voor betaalt. Damesmerken die we bij Ruma Mode tegenkwamen zijn: Esprit, Zara, Desigual, S.Oliver, Only, Calvin Klein en diverse bij ons minder bekende merken als Minimal, MKO, Pink (Victoria Secret) en diverse andere merken.

Naast Rumah Mode (op het zelfde terrein) liggen ook nog wat eettentjes. Ook heb je er diverse kleine eetstalletjes waar je een simpele maaltijd kunt bestellen. Vervolgens reken je bij een centrale kassa af en wordt het eten naar je tafel gebracht. Er is ook nog een koffietentje waar je prima koffie hebt. We vonden het eten een beetje tegenvallen in vergelijking met de andere eettentjes die wij die dagen in Bandung bezochten.

Rumah Mode ligt aan 41 Jl. Dr. Setiabudi en is dagelijks geopend tussen 9.45 en 20.30 (het kan zijn dat het in het drukkere weekend langer open is). Elke taxichauffeur weet het gebied te vinden. Neem altijd de Bluebird of Cipaganti taxi’s om er zeker van te zijn dat er netjes op de meter wordt gereden. Houd er rekening mee dat het er in de weekenden enorm druk is waardoor het – vooral rond sluitingstijd – niet gemakkelijk is om er een taxi te vinden die je naar je hotel terug kan brengen. Daarnaast willen chauffeurs soms dan niet meer op de meter rijden; waardoor de weg terug nog wel eens flink duurder kan uitpakken.

Jalan Riau

Jalan Riau is een outlet shopping straat in Bandung. Ook dit gebied is erg populair. Hier heb je net als bij de andere outlet regio’s in Bandung diverse verschillende factory outlet stores. Langs Jalan Riau liggen de factory outlets op loopafstand van elkaar. Je kunt je het beste bij Heritage laten afzetten en dan vervolgens de weg aflopen langs de outlets. De outlet stores zijn echter wel een bezoek waard; vooral de Heritage Outlet, de Secret Factory Outlet, de Oasis Outlet, Stamp, Summit Outlet en de Formen Outlet. De laatste staat in het teken van mannenkleding; hier vind je dan ook diverse bekende internationale kledingmerken voor zeer schappelijke prijzen. Een stelregel bij het shoppen is wel dat als prijzen van bepaalde – zeer exclusieve – merken te laag zijn het vaak om nepkleding gaat. Van diverse ‘betaalbare’ merken gaat het wel om originele kleding.

Wij vonden de ‘Secret Factory Outlet’ en de ‘Summit Outlet’ de leukste outlets. Er was veel variatie en de meeste kleding was ook nog eens origineel (hoewel er ook duidelijk nepkleding tussen zat). Merken die wij zagen waarvan het te duidelijk was dat het om nepkleding ging waren: Hugo Boss (alles van dit merk is nep); Armani (alles behalve T-shirts is nep); Abercrombie & Fitch (duidelijk afwijkend logo); Hollister (logo klopte niet). Diverse andere merken leken wel authentiek; zoals Ted Baker, Ralph Lauren, Tommy Hilfiger, Guess, Crocodile, Zara, Mango, Carla, Banana Republic, S.Oliver, Esprit en Marc Jacobs. Twijfelgeval was de kleding van Lacoste, hiervan konden we onmogelijk beoordelen of het nep of niet was en daardoor dus ook niet gekocht.

De outlets langs Jalan Riau liggen allemaal op loopafstand van elkaar. Je loopt in een paar minuten vanaf de ene naar de andere outlet. Als het regent (en dat doet het er vaak) dan is het minder prettig lopen langs de drukke straat. In dat geval kun je ook een taxi voor een dagdeel huren (Rp.80.000,- per uur) of je koopt een paraplu. Als je ‘achteraan’ Jalan Riau start met de wandeltocht, dan is de eerste outlet ‘Heritage’. Vanaf hier loop je ’terug’ richting de andere outlets; waarvan de ‘Secret’ de laatste is (het dichtst naar het centrum). Langs Jalan Riau kun je ook meerdere plekken pinnen. Je kunt verder overal betalen met je creditcard. Er zijn weinig eetplekken langs Jalan Riau. Verder uit het centrum heb je diverse goede restaurants. Tussen de outlets heb je vooral kleine eetstalletjes langs de weg.

Dago

Dago is een gebied met diverse factory outlet stores (Djuanda straat). De stores zien er vanaf de buitenkant allemaal klein en simpel uit, maar als je eenmaal binnen bent kom je erachter dat het ook hier weer enorme outlets zijn. Dago heeft veel outlet stores met casual kleding. Waar bij de outlets in de andere regio’s het vaak om dameskleding draait, vind je bij Dago ook voldoende aanbod aan mannenkleding. Merken die je binnen Dago outlets tegenkomt zijn: Hugo Boss, Burberry, Versace, Timberland, Nike, Armani, DKNY, Old Navy, Billabong en Quicksilver en diverse andere merken. Populaire damesmerken zijn: Zara, MNG, Esprit, Gap, TopShop, DKNY, Gucci, Armani, Miss Selfridge, Nike, Old Navy, Victoria Secret en vele andere merken.

Enkele factory outlets binnen Dago zijn: Rich & Famous, Coconel, Glamour, Blossom, Uptown en Victoria. Opvallend detail bij Dago is dat er ook grote maten verkocht worden. Wij vonden Dago wat tegenvallen. We zijn diverse outlets ingegaan en die leken allemaal vooral (voor ons) lelijke kleding en nepkleding te verkopen. Dit was teleurstellend omdat we eigenlijk het meeste van Dago Street verwacht hadden. De shops hadden veel verschillende merken en er is ook veel variatie binnen de merken. Wel kwamen we langs Dago Street een aantal kleine winkels tegen waar we wel veel leuke kleding vonden, dit waren dan kleine distro’s met niet bekende merken. Verder heb je twee enorme schoenenwinkels; Edward Forrer en Eternity Shoes Gallery. Er is tevens een Kartikasari bakkerij waar je heerlijke brownies kunt kopen.

Boek je accommodatie in Bandung

Booking.com

Alle pagina’s over Java

• Bandung
• Borobudur
• Dieng Plateau
• Jakarta
• Kraton
• Prambanan
• Surabaya
• Tangkuban Perahu
• Treinreis door Java
• Yogyakarta

Steden & Dorpen

• Bandung
• Berastagi
• Bitung
• Jakarta
• Manado
• Medan
• Surabaya
• Tomohon
• Yogyakarta

Populaire reisorganisaties

Bekijk de website

Bekijk de website

Bekijk de website

Bekijk de website

Bekijk de website

Bekijk de website

Bekijk de website

Bekijk de website

Bekijk de website

Distro’s

Hoewel het in Bandung vooral draait om de Factory Outlets zijn er ook andere plekken om aan toffe kleding te komen. Dit keer geen angst of het ‘echt of nep’ is, bij de Distro’s (afkomstig van distributie) koop je kleding van onafhankelijke ontwerpers. Namen die nog niet doorgebroken zijn en niet zomaar hun ontwerpen elders kwijt kunnen. Hier haal je unieke kleding van vooral lokale Indonesische ontwerpers die op het punt van doorbreken staan. De verkoop via de Distro’s in Bandung is een graadmeter voor de ontwerper, in sommige gevallen wordt een ontwerp (internationaal) opgepakt. Er zijn in Bandung meerdere distro’s te vinden; bijvoorbeeld langs Jalan Sultan Agung, Jalan Pager Gunung, Jalan Trunojoyo, Jalan Teuku Umar (Anonim) maar ook op diverse andere plekken in de stad.

Winkelen in Bandung

In en rond Bandung vind je diverse shopping malls. Dit zijn de normale malls zoals je deze in elke stad in Indonesië tegenkomt. De malls bevatten diverse verdiepingen met kledingwinkels, verdiepingen met elektronica winkels en gadget winkels en verdiepingen met eetgelegenheden. Deze malls in Bandung zijn niet hetzelfde als de populaire outlet stores, de hoofdreden waarom de stad door zoveel Indonesiërs en toeristen uit omringende landen bezocht wordt. Ben je op zoek naar kledingkoopjes, dan kun je beter naar één van de vele factory outlet stores gaan.

De meest populaire shopping malls van Bandung zijn: Paris Van Java, Bandung Super Mall, Bandung Indah Plaza, Istana Plaza, Braga City Walk en Cihampelas Walk (Ci-Walk Mall). Wat opvalt bij de malls in Bandung is dat ze allemaal laag zijn met weinig verdiepingen. In tegenstelling tot de malls in Jakarta en in de buurlanden zijn de malls in Bandung allemaal ‘platte’ malls. Wat verder opviel was het ontbreken van de bekende internationale ketens als de Starbucks. In Jakarta kom je de Starbucks overal tegen; maar in Bandung viel dit tegen. Gelukkig is dit geen probleem, want je kunt ook heerlijke (zelfs betere) koffie drinken in de Java Bean en de Morning Glory. Ook zijn er minder foodcourts in Bandung; locals eten meer in losse restaurants of langs de straat. Enorme eethallen met hawkers zoals in bijvoorbeeld Maleisië kwamen wij hier nauwelijks tegen.

Paris van Java

Paris van Java is de meest populaire mall in Bandung. Het heeft wel wat Europese trekjes, alles is laag en open. Omdat het nog wel eens flink wil regenen in Bandung is er wel een dak ter bescherming aangebracht. Je loopt dus eigenlijk te shoppen in de buitenlucht, zoals je dit ook in Nederland zou doen. Paris Van Java heeft een enorme bioscoop en verder diverse eettentjes. Ook is er een enorme Sogo Department Store. Wij hebben heerlijk gegeten bij Warung Talaga Uniquely Tofu (in het midden op de benedenverdieping). Het viel op dat er diverse surfshops waren in Paris Van Java, wat opmerkelijk is aangezien de stad in het binnenland ligt.

Braga

Hoewel het geen shopping mall is; vind je langs Bragaweg (Jalan Braga) wel een enorme hoeveelheid kleine en leuke shops. Braga is eigenlijk het centrum van Bandung; maar is afgelopen jaren uitgegroeid tot het artistieke en culturele centrum van de stad. Je vindt hier veel kunstwinkeltjes, antiekwinkeltjes, souvenir winkeltjes, schilderij winkels, kleding winkels (distro) en diverse andere leuke shops. Buiten staan de schilderijen langs de weg uitgestald. Verder heb je diverse leuke restaurantjes langs Jalan Braga. De beste tijd van de dag om Braga te bezoeken is aan het einde van de middag en begin van de avond.

Heerlijk eten en drinken in Bandung

Warung Talaga Uniquely Tofu
Wij hebben heerlijk gelunched bij de eettent Warung Talaga Uniquely Tofu in de mall Paris Van Java. Hier verkopen ze diverse pittige (tot zeer pittige) tofu gerechten. Daarnaast heb je er heerlijke Soto Ayam. De Cendole ‘Vla’ is ook erg lekker, een heerlijke pannenkoek met een soort rijstevlaai erin. Het tentje vind je op de benedenverdieping in het midden; schuin tegenover de Häagen-Dazs ijssalon.

Bali Cafe Jalan Riau

Aan het einde van Jalan Riau heb je het restaurant Bali Café. Hier vind je geen Balinese gerechten (niet authentiek); maar wel een hoop heerlijke Sundanese gerechten. Op de koffie na hebben wij er heerlijk gegeten. De gerechten waren heerlijk; vooral de Black Pepper Beef (Nasi Sapi Ladi Hitam) is een aanrader. Ze verkochten er ook bitterballen; hoewel ze helaas niet helemaal smaakten zoals de bitterballen die wij in Nederland kennen. We betaalden er gelukkig maar Rp.14.000 voor.

Warung Sate Shinta
De beste sate in Bandung haal je bij Warung Sate Shinta. Het sate restaurant dat wij bezochten ligt dichtbij de Fashion Mall; maar vind je ook op diverse andere plekken in Bandung. Naast sate (kambing = geit en sapi = rund) hebben wij er van diverse andere zeer goede gerechten genoten; zoals de Nasi Goreng Kambing, Sop Asem en Mie Goreng. De sate was echter het absolute hoogtepunt, heerlijk vers en mals. Als je de pindasaus een beetje verbetert met wat chilisaus is het meteen een stuk pittiger: Heerlijk!

The Valley (omgeving van Dago)

The Valley ligt in het noorden van Bandung. In het noorden van de wijk Dago bevind je je al in wat meer bergachtig gebied. The Valley is een erg goed restaurant dat uitzicht biedt over heel Bandung. Omdat het in de bergen ligt; is het er nog koeler dan in Bandung zelf. Kom je er doordeweeks dan kun je meestal zonder problemen een tafel vinden; er zijn dan zelfs tafels beschikbaar langs de rand (met het beste uitzicht over de enorm uitgestrekte en ‘platte’ stad). In het weekend is het meestal zo druk dat je het beste vooraf kunt (laten) reserveren via je hotel. Het restaurant is vooral erg populair onder de rijkere inwoners uit Bandung en de vele toeristen uit Jakarta. Wij hebben er niet alleen genoten van het fantastische nachtelijke uitzicht, het eten was er ook van zeer goede kwaliteit. Zo was de ossenstaart (heerlijk draadjesvlees) erg goed, de lasagne smaakte perfect en ook het lokale Sundanese eten was er zeer smakelijk. De prijs viel uiteindelijk reuze mee voor een nette gelegenheid als The Valley is, wij betaalden met drie personen uiteindelijk Rp.330.000.

Kampong Daun Cultural Village & Restaurant

Kampong Daun is een prachtig opgezet toeristisch oord waar je erg lekker en leuk kunt eten. Het ligt op de route tussen de krater van de vulkaan Tangkuban Perahu en Bandung in, op 40 minuten rijden vanaf Bandung. Het complex is prachtig ontworpen. Op een helling vind je diverse kleine hutjes waar je met 2 of meer personen kunt eten. Als je aankomt kun je zelf in zo’n hutje gaan zitten (eten vind op de grond zittend plaats) en vervolgens komt men de kaart brengen en kun je wat lekkers bestellen. Het eten was er erg lekker (vooral de losse snacks). Ook de koffie was van erg goede kwaliteit. Er hangt een heerlijk relaxed sfeertje, hoewel ik me kan voorstellen dat het in het weekend wel flink druk kan zijn. Toen wij er waren was het uitgestorven; maar wij waren er vroeg en je zag duidelijk dat iedereen druk bezig was met de voorbereidingen voor de avond die komen ging (wij waren er om 16.00). ’s Avonds worden er overigens ook opvoeringen (dans en muziek) gegeven.

Accommodatie

Er zijn diverse mooie en betaalbare hotels in Bandung te vinden. Liefhebbers van luxe hotels verblijven in een van de vele vier en vijf sterren hotels in de stad. Naast hotels heb je ook bijzonder veel basic accommodatie (lodges, hostels) in Bandung. Voor elk soort reiziger vind je prima accommodatie in Bandung; prijzen variëren van €10 tot meer dan €100 per nacht. Het Hilton Bandung hotel is een van mooiste 5-sterren hotels in de stad. Het hotel heeft diverse prijzen gewonnen vanwege het fantastische ontwerp. Niet ver van dit hotel ligt overigens een bekende attractie: Pasar Baru.

Het kiezen van het juiste hotel in Bandung is misschien niet zo heel makkelijk als je de stad niet kent. Natuurlijk speelt de prijs/kwaliteit verhouding altijd een belangrijke rol. Vaak wordt de keuze voor het hotel ook mede bepaald door de afstand vanaf het hotel tot een van de vele populaire outlet stores. Als je namelijk dichtbij een outlet store verblijft; hoef je hiervoor niet speciaal de taxi te nemen. Aangezien Bandung in de weekenden (doordeweeks is het er rustiger) helemaal vol loopt met toeristen uit het dichtbij gelegen Jakarta; is het vooral dan niet handig om per taxi door de stad te rijden. Het verkeer in Bandung is niet bijzonder goed geregeld en een ritje dat normaal gesproken 10 minuten duurt (bv. van je hotel naar een van de outlet stores) kan tijdens de spits in het weekend meer dan een uur duren.

Hieronder volgen enkele outlet stores met daarnaast een lijstje met hotels die er op loopafstand vandaan liggen:

Ruma Mode Factory Outlets:

• Grand Seriti Hotel ****
• Banana Inn Hotel ****
• Grand Setiabudi Hotel ****

Cihampelas Factory Outlets:

• Banana Inn Hotel ****
• The Luxton Hotel ****
• Arion Swiss-Belhotel ****
• Sukajadi Hotel ***
• Naval Hotel **

Jalan Riau Factory Outlets:

• Grand Serela Hotel ****
• Arion Swiss-Belhotel ****
• Santika Hotel ****
• Gandasari Hotel *

Dago Factory Outlets:

• Marbella Suites *****
• The Jayakarta Bandung Suite Hotel ****
• Scarlet Dago Hotel ***
• The Palais Dago Hotel ***

Paris van Java Shopping Mall:

• Banana Inn Hotel ****
• The Luxton Hotel ****
• Naval Hotel **

Een paar betaalbare aanraders

Cassadua Bandung
Wij verbleven 1 nacht in het Cassadua hotel in een buitenwijk van Bandung. Het was een 1 tot 2 sterren hotel. Wij verbleven er omdat alle hotels verder vol zaten in het weekend dat wij er aankwamen. Wij wilden eerst niets boeken; maar veranderden later van gedachte. Toen bleek alles vol. Wij vonden het Cassadua hotel een redelijk hotel. We betaalden natuurlijk niet zo heel veel, voor €25 per nacht sliepen wij er op een zaterdag (op zondag). Wat tegenviel waren de werkzaamheden die er gaande waren; het hotel werd volledig gerenoveerd. Helaas begonnen de werkers op de zondagmorgen al om 7.00 met hun werk waardoor wij vanaf moment klaarwakker waren. De kamers waren verder erg basic; de druk op de douche was laag.

Mutiara Bandung
De tweede en opvolgende nachten verbleven we in het Mutiara Bandung hotel. Dit hotel was stukken beter dan het Cassadua hotel waar we eerder verbleven. Nog steeds was het een redelijk basic hotel. De grote voordelen van het hotel is dat het in het centrum van Bandung ligt, erg dichtbij het centraal station van Bandung. Voor de deur pak je makkelijk een taxi naar elke plek in de stad. Er is een zwembad en verder kun je elke morgen van een prima maar simpel ontbijt gebruik maken. De prijs is wel wat hoger, voor €35 per nacht verbleven wij in het Mutiara Bandung hotel.

Grand Setiabudi Hotel Bandung

De laatste dagen van ons verblijf sliepen wij in het Grand Setiabudi hotel. Dit is een 4 sterren hotel waar ook appartementen worden verhuurd. Wij hadden een superdeal te pakken via Agoda. Voor €35 per nacht verbleven wij in een junior suite appartement, inclusief een uitstekend ontbijt. Het hotel is deels de 4 sterren waard. De kamers waren prachtig (ruim) en alles dat je nodig hebt was in de kamer aanwezig. De kamer is verder mooi aangekleed, hoewel je op sommige plekken wel zag dat het geen gloednieuw hotel meer was. Vlak naast de ingang van het hotel vind je een kleine supermarkt. De bekende factory outlet Rumah Mode ligt op enkele minuten rijden met de taxi maar is ook prima lopend bereikbaar.

Vervoer in en rond Bandung

Bluebird en Cipaganti

Vervoer binnen en rond Bandung is goed geregeld, hoewel het verkeer chaotisch is in de stad. Het huren van een auto is alleen verstandig als je gewend bent aan de Indonesische rijstijl. Je kunt echter overal de taxi pakken, voor binnen de stad is dit een makkelijke optie. Blue Bird is de beste taxi maatschappij in Bandung, dit komt vooral om dat Blue Bird op de meter rijdt. Veel voorkomende irritaties in Bandung met betrekking tot het gebruik van taxi’s zijn chauffeurs die niet op de meter willen rijden en chauffeurs die express omrijden om toch meer aan je te verdienen. Verder wordt er regelmatig misbruik gemaakt van reizigers na sluitingstijden van de shopping malls en factory outlets aangezien chauffeurs dan helemaal niet meer op de meter willen rijden en daarbij de jackpot aan fixed price vragen.

Naast Blue Bird heb je ook Cipaganti. De taxi’s zijn allemaal gloednieuw en de chauffeurs die wij hebben meegemaakt waren allemaal erg opgewekt en enthousiast om ons op weg te helpen. De taxi’s hebben zelfs een karaoke systeem aan boord, met twee videoschermen op de achterbank. Vergeleken de andere taxi’s was Cipaganti een enorm goed taxibedrijf in Bandung. Wij besloten uiteindelijk om met deze taxi zelfs een dagtocht naar de vulkaan te doen, dit kostte uiteindelijk Rp.450.000 op de meter voor een hele dag in een veilige en nieuwe auto. De chauffeur was een prettige man die veilig en rustig reed. Extra fijn was het dat hij 24/7 stand-by was. We belden hem voor elk ritje op en hij stond altijd binnen 15 minuten (of eerder) voor de deur. Omdat taxi’s in Bandung een minimum prijs van Rp.40.000 hanteren is het soms handiger en voordeliger om de taxi de laten wachten (het wacht tarief is nog lager dan het reguliere tarief).

Alternatieve taxi: de Angkot

Een andere optie is de angkot, vergelijkbaar met de Thaise TukTuk. In de angkot kunnen maximaal 15 personen (of ongeveer 5 toeristen). Je kunt de werking met een lijnbus vergelijken. De angkot rijdt op vaste routes binnen Bandung. Voor een paar duizend roepia rijd je van A naar B. Op de angkot staat de vertrekplaats en de aankomstplaats weergegeven. De bestuurder roept tijdens zijn rit de naam van de bestemming waar hij naartoe rijdt zodat je weet welke angkot je moet nemen (in dit geval dien je wel zelf over een kaart te beschikken zodat je ook daadwerkelijk weet waar je naartoe gaat). De angkot stopt waar je maar wilt op het traject, hiervoor hoef je alleen maar duidelijk ‘Kiri-Kiri’ te roepen (dat feitelijk ‘naar links’ betekent). Let erop dat je bezittingen verborgen houdt en neem de Angkot bij voorkeur alleen in het centrum.

Privé chauffeur

Wil je tijdens je verblijf over een vaste chauffeur met eigen auto beschikken; huur dan een ‘driver + van’. Deze huur je per dag (maximaal 10 uur) en je kunt dan niet alleen binnen de stad rond gereden worden; je kunt ook de omgeving van Bandung verkennen. De prijs voor een dag autohuur met chauffeur kost meestal zo’n Rp.500.000 per dag. Veel chauffeurs zijn meestal ook meteen gids omdat ze veel van de omgeving weten (wij hadden naast Sadikin ook nog rondgereden in de taxi van de vriendelijke Danny van het GR taxibedrijf). Het is ook een handige optie wanneer je vooral in Bandung wilt shoppen; in dat geval kun je met de chauffeur een afhaaltijd en locatie afspreken; zodat je niet lang in de rij hoeft te staan om een taxi te nemen (het duurt vooral rond sluitingstijd van de factory outlets erg lang om een taxi te vinden die ook nog eens op de meter wil rijden).

Hoe kom je er?

Met het vliegtuig naar Bandung

Er zijn diverse manieren om Bandung te bereiken. Vanuit diverse buurlanden vertrekken er dagelijkse vluchten naar de Hussein Sastranegara luchthaven. Omdat Bandung tussen een aantal bergen ligt is de aanvliegroute erg mooi, vooral omdat de luchthaven binnen de stad zelf ligt. Enkele maatschappijen die direct op Bandung vliegen zijn: Singapore Airlines, Garuda, Malaysia Airlines en AirAsia. De laatste twee luchtvaartmaatschappijen vliegen in 2 uur vanaf Kuala Lumpur in Maleisië naar Bandung. Tickets naar Bandung zijn het goedkoopst wanneer je ze ruim voor vertrek boekt. Directe tickets op Bandung zijn altijd duurder dan tickets naar Jakarta; hoewel je dan weer voor de taxi moet betalen. Wij betaalden destijds ongeveer €45 voor ons retourticket vanaf Kuala Lumpur met AirAsia. Tijdens speciale acties kosten tickets soms maar een paar tientjes.

Hussein Sastranegara luchthaven

De luchthaven van Bandung is erg klein en basic, nadat je door een halletje van 15 meter bent gelopen ben je alweer op straat. Het ligt dichtbij het centrum van Bandung, waardoor je snel tussen de luchthaven en je hotel reist. De formaliteiten duren veel minder lang dan op bijvoorbeeld Bali omdat er simpelweg veel minder mensen op Bandung vliegen.

Je koffers komen op een bagageband de aankomsthal in, maar de band houdt aan het einde op waardoor iedereen in een cirkel staat om zijn koffer of tas te pakken. Direct nadat je de immigratie door bent zie je een taxi ‘kaunter’ waar je een ticket voor de taxi kunt kopen. Wij betaalden Rp.35.000 voor de taxi vanaf de luchthaven naar ons hotel.

Toen wij Bandung weer verlieten kwamen wij precies op tijd op de luchthaven aan. De incheckbalies vind je direct nadat je door de bagagecheck gegaan bent. Je vindt hier enkele loketten van de luchtvaartmaatschappijen die op Bandung vliegen. Omdat Bandung een grote en drukke stad is (met een nogal slecht en chaotisch georganiseerde verkeersituatie) valt het aan te raden om voldoende tijd te reserveren voor de rit vanaf het hotel naar de luchthaven. Wij dachten vooraf dat het max 10 minuten rijden zou zijn maar dit bleek die dag ruim 35 minuten te duren.

Via Jakarta naar Bandung

Omdat Bandung maar op maximaal 2 uur rijden vanaf Jakarta ligt, kun je ook makkelijk op Jakarta vliegen en vervolgens per taxi of bus naar Bandung reizen. Bandung is ook per trein bereikbaar, hoewel het vanaf Jakarta handiger is om de taxi te nemen (Bluebird op de meter). Vanaf Yogyakarta of Surabaya is de trein het overwegen waard, de trein reist namelijk door heel java.

Tips

Hieronder volgt een handig overzicht met reistips die van pas kunnen komen bij een trip naar Bandung. De tips zijn gebaseerd op onze eigen ervaringen in Bandung en omgeving.

Paskal Food Market
Naast het Hilton Hotel heb je de ‘Paskal Food Market’ (Paskal Hyper Square); een van de foodcourts in Bandung. Het is een grote foodcourt en tevens een zeer populaire plek onder de locals, het ligt binnen het gebied ‘Hyper Square’ langs jalan Pasir Kaliki. Naast typisch Indonesische maaltijden vind je hier ook diverse Chinese eettentjes en tevens enkele eettentjes waar je westers eten kunt bestellen. Het bestellen van eten werkt hier als volgt; je geeft door (of wijst aan) wat je wilt hebben en betaalt bij de eetstal. Vervolgens krijg je een bonnetje mee en tevens een herkenbaar voorwerp dat je op je tafel moet plaatsen zodat men weet waar men de bestelling naartoe moet brengen.

Taxi voor een hele dag
Als je niet over eigen vervoer beschikt (en dit zal in veel gevallen zo zijn als je door Indonesië reist) kun je overwegen om een regeling te treffen met een chauffeur. Je kunt in Bandung makkelijk voor een of meerdere dagen een chauffeur met eigen auto of busje huren. Dit kan een voordelige optie zijn vergeleken het telkens nemen van de taxi. Een voordeel is dat je vooraf tijden kunt afspreken wanneer je opgehaald wilt worden. Vooral rond sluitingstijd is het vaak erg moeilijk om een taxi te vinden. Daarbij willen chauffeurs meestal niet (meer) op de meter rijden als er teveel vraag naar de taxi is.

Verschillende maten
Pas op met de maten. Westerse mensen zijn vaak een stuk groter/forser dan de meeste Aziaten. Een maatje L past misschien prima wanneer je het T-shirt in Nederland zou kopen maar in Bandung moet je in dat geval op zoek naar een maatje XL. Controleer ook elk kledingstuk want in sommige gevallen worden er rejects verkocht, afgekeurde kleding dat niet geëxporteerd wordt beland ook in de kledingrekken in Bandung.

Populaire lokale gerechten in Bandung
Enkele populaire lokale gerechten in Bandung zijn: Bakso Tahu, Batagor, Martabak, Soto Bandung, Lotek, Mie Kocok, Mie Ayam, Nasi Timbel en Laksa Bandung. Enkele populaire eettentjes zijn: Sate Kardjan, Bubur Ayam Mang Oyo, Kedai Ma’ Uneh, Baso Lela en Santosa.

Spekkoek bij Kartika Sari Bakery
Er wordt beweerd dat de beste spekkoek uit Bandung komt. Er zijn diverse shops in Bandung waar je werkelijk fantastische spekkoek kunt kopen. Het is geen goedkope lekkernij, een hele spekkoek kan meer dan €15 kosten. De meest bekende bakkerij waar je spekkoek kunt kopen is Kartika Sari Bakery (ze hebben er ook heerlijke brownies). Je vindt meerdere vestigingen in Bandung: Jalan Buah Batu 165A, Jalan Kebon Jukut 3C, Jalan H. Akbar, Jalan Kopo Sayati 111A, Jalan Terusan Jakarta 77E en langs Jalan Ir. H. Djuanda (Dago). Een andere bakkerij keten is de Mayasari Bakery. Ook van deze bakkerij vind je diverse vestigingen in Bandung: Jl. Dr. Junjungan No. 143 BTC LGF A-4 No. 7, Jl. Kebon Kawung No. 22, Jl. Cihampelas No. 110, Jl. Sukamukti No. 10 en Jl. Ahmad Yani No. 259.

Surfshops binnen Paris Van Java
Binnen Paris Van Java heb je diverse surfshops waar je zwemkleding, surfspullen en prachtige slippers kunt kopen. Zo verkoopt men er de populaire Reef Slippers voor scherpe prijzen (30 euro). Je kunt je afvragen wat al deze specifieke shops in Bandung doen, aangezien Bandung niet aan zee ligt.

Bellen en 3G via Simpati
Wil je kunnen bellen in Indonesië? Koop dan een lokale simkaart van Simpati (Telkomsel). Hiermee kun je bijvoorbeeld makkelijk bellen met je driver als hij je op moet komen halen. Ook kun je zo een taxi bestellen. Telkomsel heeft ook standaard 3G geactiveerd, waardoor je er dus ook op je 3G telefoon mee het internet op kunt. Vreemd genoeg kon ik nadat mijn beltegoed op was nog ruim 3 dagen via 3G online. Internet is overigens snel in Bandung.

Indonesische koffie
Heerlijke koffie drink je in de koffietent Morning Glory. Deze koffietent vind je door heel Bandung (en erbuiten zoals in Kamping Daun). Morning Glory heeft naast koffie diverse andere lekkere drankjes. Wij vonden de koffie van zeer hoge kwaliteit. Speciaal voor onze bakjes koffie werden er verse bonen in de machine gedaan. Je vindt onder andere een Morning Glory op 5 minuten lopen vanaf Rumah Mode (naast de McDonald’s). Wij hebben ons ook nog per taxi naar de ‘main branche’ laten rijden; waar we voor Rp.40.000 een 250gr zak ongemalen koffiebonen kochten (wij woonden in Maleisië en daar is koffie erg duur vergeleken met de prijs in Indonesië). Bij Morning Glory verkoopt men overigens ook ‘Kopi Luwak’ voor Rp.150.000. Ontzettend duur, maar wel leuk om een keer te proberen.

Zaterdagavondfile bij Dago Street
Op zaterdagavond is het een drukte van jewelste bij Dago Street. De hippe en jonge locals uit Bandung komen hier dan samen om van een gezellige avond te genieten. Ze rijden rond met auto’s die bijna op praalwagens lijken; uit de auto’s galmt vaak harde muziek. Op zaterdagavond kun je de omgeving van Dago het beste vermijden (per taxi). Wel is het erg leuk om er rond te lopen; omdat het een gezellige lokale happening is.

Drankje op de luchthaven kopen
De minst toffe ervaring in Bandung vond plaats toen wij de stad weer zouden verlaten. Op de luchthaven heb je een klein cafetaria en wij besloten daar een drankje te bestellen. We bestelden een thee tarik en een gewone ijsthee. Toen wij gingen afrekenen vertelde ze ons dat we Rp.80.000 moesten betalen. Ter vergelijking, een flesje coca cola in de supermarkt in Bandung kost Rp.3.500. Wij schrokken toch wel flink van deze enorm hoge prijs. Na enig navraag bleek dat het een buffetrestaurant was en dat je alleen maar het volledige buffet kon afnemen. Dit hadden ze ons echter niet vooraf duidelijk gemaakt. Daarbij ging het om een zeer beperkt buffet; zodat zelfs de prijs van Rp.40.000 per persoon nog aan de overdreven hoge kant was.