Flam (Flåm) is een klein dorpje dat 161 km landinwaarts ligt, aan het einde van het smalle Aurlandsfjord, dat deel uit maakt van Noorwegen’s langste (204 km) en overbekende Sognefjord. Het is mogelijk dat Flam haar naam dankt aan de ‘vlammende’ zonsop- en ondergangen in de zomermaanden, die werkelijk adembenemend zijn. In de donkere wintermaanden ruilen de Noren dit prachtige beeld in voor het dansende en flakkerende licht van de eveneens adembenemende Aurora Borealis (Noorderlicht).
In het stadje Flam zelf is niet zo heel veel te beleven. In de nabije omgeving, in het moderne fabrieksplaatsje Vik, zijn een paar schattige oude staafkerken te bewonderen: de 12e eeuwse Hopperstad Staafkerk en de Hove Kerk. Gelegen aan de monding van het Sognefjord was Vik eeuwen geleden een Vikingvestingstadje. Hiervan zijn nog overblijfselen zichtbaar in de vorm van oude Vikinggrafheuvels vlakbij de stad. Aan de andere kant van Flam, in Osterbo, ligt een authentieke bergboerderij en er is een Noors kamp nagebouwd waar de toeristen een indruk kunnen krijgen van het oude Vikingtijdperk, inclusief de aanwezigheid van een ‘heuse’ Viking.
Flam heeft zijn bekendheid en populariteit vooral te danken aan zijn ligging, midden in de prachtige natuur. De bekende Flam-spoorlijn (Flamsbana) slingert daar doorheen en de stijlvolle, bijna antiek aandoende elektrisch aangedreven trein gaat over een traject van 20 km steile en smalle bergvalleien, langs mooie watervallen naar het stadje Myrdal. De aanleg van de Flamsbana heeft 20 jaar geduurd en was in 1943 klaar. Het merendeel van de 20 km lange spoorlijn heeft een stijging van 55% vanaf Flam – dat op zeeniveauhoogte ligt – en Myrdal dat op 865 mtr. hoogte ligt. Om dit hoogteverschil van het traject aan te kunnen heeft de trein 5 verschillende remsystemen die ieder in staat zijn om de gehele trein tot stilstand te brengen. Dit traject is het laatste railverbindingsstuk tussen Oslo en Bergen. Vanuit de hele wereld komen railfanaten om dit unieke stukje spoorweg te bekijken.
Vanuit Myrdal gaat een trein via de Gravhals Tunnel naar de westelijker gelegen plaats Voss, van waaruit weer een treinaansluiting is naar de hoofdstad Oslo. Langs de weg is Flam te bereiken via een autoweg vanuit Aurlandsvangen en daarvandaan via een weg en de 24 km lange Laerdalstunnel verbonden met Laerdalsoyri waar een groot ‘wilde zalm’ centrum gevestigd is. Deze Laerdalstunnel is een Noors huzarenstukje van ingenieursvakmanschap dat vijf jaar duurde in 2000 klaar was en waarmee een zigzaggende hoge bergweg, die jaarlijks gedurende 9 maanden dicht was wegens sneeuwval, nu is omzeild. In Laerdal staat ook Noorwegen’s mooiste staafkerk, de uit 1150 stammende Borgund Staafkerk. Alles aan de kerk – die gewijd is aan de apostel Andreas – is nog oorspronkelijk. Laerdal was een belangrijke halte tussen Oslo en Bergen totdat in ca. 1500 de builenpest de bevolking bijna geheel uitroeide.
Flam is een populaire aanlegplaats voor talloze (middelgrote) cruiseschepen. De toeristenindustrie is hier dan ook volop aanwezig. Als de toeristen van boord gaan worden de luiken van ramen en deuren van de tientallen souvenirwinkels wagenwijd geopend. Er is een zeer ruime keus aan Noorse souvenirs, van Noors kristal tot handgebreide Noorse truien en mutsen. Maar pas op: souvenirs in Noorwegen zijn niet goedkoop. Drank en spijzen ook niet. In Flam kun je ook een tochtje in een speedboot door het Fjord maken (fjordsafari), waarbij je ingepakt in een waterdichte overall met skibril op in een 20-persoons speedboot stapt. In Flam is ook een bankkantoor en je kunt het Flam Railway Museum en documentatie Centrum bezoeken.
De eerste buitenlandse bezoekers aan Flam waren Engelse vissers die overnachtten in hotel Fretheim, de grootste visboerderij in dit gebied, dat ook nu nog vele toeristen ontvangt. De vallei waarin Flam ligt is verdeelt in twee gedeeltes, een rustige, brede vallei en een ruig berggebied waarin vele mooie watervallen te zien zijn.
Een van die prachtige watervallen is de Kjosfossenwaterval. Deze waterval is het uiteindelijke doel van de bezoekers van Flam die met het treintje de 55 minuten durende rit naar boven gaan. Via de Nali-tunnel bij de Kjosfossenwaterval aangekomen krijg je vanaf een groot platform – naast de mooie waterval – ook een aangrijpende show te zien waarin een blonde schone jonkvrouw haar liefdesverdriet bezingt, het ene moment dansend in de waterval, het andere moment in een ruïne aan de voet van de waterval. Erg leuk om te zien. Een treinticket kost 350 NOK (retourtje). Probeer een tijdje boven te blijven of overweeg zelfs een overnachting in het hooggelegen Vatnahalsen Hoyfjellshotell. Je kunt ook overnachten in het Fretheim Hotel of in het oude Heinly pension. Bekijk hier alle hotels in Flam.
De zuivere lucht, en het warme fjordklimaat geeft Flam in de zomermaanden een bijna tropisch aanzien. De zee zit vol met de zo geroemde Noorse zalm, een teken dat het met het ecologische systeem in zee ook wel goed zit langs de Noorse Fjorden. Een aantal Fjorden zijn op de Werelderfgoedlijst van de Unesco geplaatst.
In comfortabele en veilige safariboten kun je genieten van een paar van ’s werelds mooiste fjorden: het Sognefjord, het Aurlandfjord en het Naeroyfjord. Terecht hebben deze fjorden een plaats gekregen op de Werelderfgoedlijst van de Unesco. Meer over Fjordsafari’s.
Meer informatie:
- Reizigers die op een Eurail Pass of Inter Rail reizen krijgen 30% korting op een gewone enkele reis ticket voor de Flamtrein. Bezitters van zo’n pas betalen voor een enkele reis 175 NOK (2011). Fietsen kunnen worden meegenomen, indien van te voren geregistreerd.
- Flam Railway (E-mail: [email protected] – tel: (+47) 57632100)
- Visit Flam
Populaire reisorganisaties
Deel je tips
Heb je leuke tips die je met ons en met de andere lezers wilt delen? Ken je toffe plekjes in Noorwegen die we tijdens onze volgende trip naar het land zeker moeten bezoeken? Deel je tips en andere weetjes door hieronder een reactie achter te laten.Ga je binnenkort zelf op vakantie naar Noorwegen en heb je vragen m.b.t. accommodatie, vervoer, attracties en andere bezienswaardigheden of heb je input nodig met het opstellen van je reisplan? Stel je vragen hieronder of in onze reiscommunity.
Wil je verder makkelijk op de hoogte blijven van onze avonturen? Volg dan onze Facebook pagina.